SYNEKDOCHA, NOWY JORK

gandalf.com.pl

„Synekdocha, Nowy Jork” jest dziełem zagorzałego miłośnika książek, dawnego, szkolnego aktora

komediowego, a przede wszystkim znanego reżysera Charliego Kaufmana, twórcę

takich filmów jak „Być jak John Malkovich” (1999) czy „Niebezpieczny umysł” (2002).

Po pierwsze, warto poświęcić chwilę uwagi dla samego tytułu filmu. „Synekdocha, Nowy Jork” to według mnie dość nietypowa, ale też trochę tajemnicza nazwa dla jakiejkolwiek produkcji. Synekdocha sama w sobie oznacza część zamiast całości lub całość zamiast części, wszystko w czymś, albo coś we

wszystkim. Nazwa ta idealnie pasuje do dzieła Kaufmana, o czym sam możesz się przekonać.

Już (a może dopiero tylko?) dwa razy miałam okazję obejrzeć dany film. Skłonił mnie on do pewnych refleksji oraz do zadawania sobie ogromu pytań, na które odpowiedzi nadal nie znam i zapewne nie poznam nigdy. Oto garstka z tych nadal nurtujących mnie pytań oraz zagadnień.

Czy ja żyję naprawdę? Czy moje życie jest prawdziwe? Czy ja
tylko śnię? Czy moje życie to "oczywista oczywistość"? Czy moja

egzystencja nie jest czasem po prostu iluzją? Czymś na rodzaj złudzenia, a może

nawet fałszu? A może moje życie jest tylko sceną teatru, na której deskach

odgrywa się ta codzienna, rutynowa farsa, a ja ze strachem a może nawet

utęsknieniem wyczekuję końca ostatniego aktu? Jeżeli kiedykolwiek postawiłeś

sobie takie lub podobne pytania, powiem krótko: ten film jest właśnie dla

Ciebie. Prawdę mówiąc, nie gwarantuję, że odnajdziesz w nim odpowiedź na

nurtujące Cię pytania, ale jestem pewna, że wniesie on COŚ do Twojego życia, a

nawet nakłoni Cię do innych refleksji na temat ludzkiego istnienia.

Prawdę mówiąc film jest trudny i moim zdaniem przeznaczony raczej dla osób wrażliwych na sztukę.

Wzruszający, nietypowy, a nawet dziwny. Niesamowicie wciągający, chociaż fabuła

nie jest zbyt porywająca. Po pewnym czasie oglądania filmu odnosiłam wrażenie

przeplatania się mojego życia z życiem głównego bohatera, reżysera w średnim

wieku, borykającego się z przeciwnościami losu, które jednak nabierają innego

znaczenia niż problemy w "prawdziwym" życiu. 
                                 

Jako uważny i czujnie obserwujący ukazane zdarzenia widz, dałam się złapać na tym,

że w pewnym momencie sama się pogubiłam. Nie wiedziałam, czy jestem w

"moim" świecie, w rzeczywistości głównego bohatera czy może w świecie

teatru, który tak mocno jest tutaj zaznaczony?

To życie ukazane w filmie, gdzie wszystko łączy się z

teatrem, w którym grana jest sztuka, a w niej kolejna, a w tej jeszcze następna

i tak w kółko, doprowadził do tego, że sama się w tym wszystkim mylnie

zatraciłam, a nawet czułam się poirytowana, że nie mogę racjonalnie objąć tego

dzieła. Po prostu czułam się autentycznie zdezorientowana. Wszystko w nim łączy

się z teatrem, jakby całe życie głównego bohatera było tylko marną grą

wystawianą w nim.​ Jednak film ten jest świetny i bardzo różni się od

wszystkich jakie do tej pory widziałam.

Dzieło to potrafi namieszać w głowie i skłonić widza do

refleksji nad istnieniem człowieka. Porusza interesujące i trudne tematy jak

miłość, życie, choroba czy nawet śmierć. Niecodzienny, z idealnie dobraną

obsadą. Mogę powiedzieć, że jest to film prosto z kosmosu, inaczej nie potrafię

go opisać. I jeżeli szukasz dzieła kultury jako kontekst na maturę to polecam

jeszcze bardziej bo film ten jest istną kopalnią motywów! :)

Gdybym miała ocenić go w mojej prywatnej skali (której

oczywiście nie posiadam) to film ten uzyskałby 9 na 10 punktów. Także nie

pozostaje nic jak tylko oglądać.

Aleksandra Olbryś